ATUQWAN WARMI

Para una lectura divertida en nuestro quechua.

Huk hunaqshi, llullulla wamra waqallapa aywaykaanaq, tsaymanshi huk hatun atuq yuriykunaq, llullu wamra imata

waqanki nishpa, ama waqallaytsu nishpa qayar qallaykunaq, wamraqa allaapa matsakashqa shaakuykunaq, hukllash upaalaakuykunaq.

Atuqnash ninaq nuqam mamaykita rikarquu, taqaypam aywaykan, umatam uushankunata qatiykan, aku aparishqayki nishpash witipaanaq, wamranash mantsakaykar aku ari, nir yaskirinaq, makipita chupanwan tsariykurshi wamrata apakunaq.

Hirkanman chaykatsirnash qayakunaq mamay, mamay… kaychawmi llullu wawayki waqaykan nir, imanirtaq haqiramurqunki, allaw llullu wawallayki nishpa qayakunaq. Tsayta wiyarnash wamrapa mamanqa sharkur rikachakunaq, karuchaw wamrataqa rikaykunaq. Ayqillapa wamran aylluq mamaqa aywanaq.

Wamrata haqirirnash atuqqa ayqillapa waqtarinaq, wamranta maman ayllunqanyaq huk uushanta apakurkur aywakunaq, wamranwan warmi kutirirnash uushantaqa rikapaanaq huk llullu uushallan pishinaq, pishiqta maakurirnash warmiqa ninaq: - mana allí atuq maychawpis ushakankim, suwapamanki aw-.

Nikaptinshi wur wur nir tamyar kallaykunaq, warmiqa wawanta kuyapaypa uqllakurkur huk qaqapa chakinllaman yaykukuykunaq, tsaychaw rikaraykaptin atuqtaqa llutaypa lluqlla apakuraykanaq.

Allaapash atuq qayakuq mamay kaypita hurqaykamay nirnin, warmiqa, tsaymi ari uushaa suwanqayki tsaynawmi patsamamantsik maqakun, manam suwakuntsiktsu, mana allí ashma kantsiktsu ninaq. 

Manam suwapashqaykitsu wawaykitapis allim apamurquu, waqallapa atuqqa ama tsaynaw kaytsu, hurqaykamay nishpaq qaparikuykaanaq.

Ankuparninshi warmi aywaykur atuqta hurqarinaq, tsay hunaqpiqshi atuq uushanta suwapaqtsu, imaypis taapapuqshi, wakin nunakunallatash suwapaq.

Autor: Margot Camones